Breinhelden: doordacht werken aan executieve functies

Heel de dag door zijn we aan de slag met onze hersenen te sturen en te laten uitvoeren. Je brein bewust sturen, dat is wat je doet als je jouw, met een moeilijk woord ‘executieve functies’, gebruikt. Het is heel belangrijk om bewust met deze processen om te leren gaan. Maar met kinderen aan de slag gaan rond ‘Executieve Functies’, dat klinkt toch wel héél erg zwaar. Daarom hebben de auteurs van Breinhelden, Belinda Herrewijn en Esther Monfils ze voor kinderen omgedoopt tot “Breinkrachten”.

Ontwikkeling van de executieve vaardigheden.

De executieve vaardigheden zitten net in het stukje brein dat het langst nodig heeft om volgroeid te geraken: de prefrontale cortex. Met andere woorden hebben kinderen echt nog wel tijd om deze vaardigheden te trainen, er beter in te worden of helemaal onder de knie te krijgen.
Toch is het erg belangrijk dat er wordt geoefend op deze vaardigheden. Kinderen hebben ze namelijk nodig in het dagelijks leven en bij het leren studeren.

Als kanttekening geef ik ook even mee dat cognitief begaafde kinderen hun executieve vaardigheden pas echt zullen kunnen oefenen als de leerstof uitdagend genoeg is. Inzicht kan dus helpen, trainen ook. Maar het echt vastzetten zal gebeuren vanaf het moment dat deze kinderen in de zone van naaste ontwikkeling zitten.

De breinhelden methode

Er waren al een paar eerdere uitgaven voor de jongere kinderen op de markt van deze methode om de executieve vaardigheden op een praktische manier aan te pakken in de klas. Deze nieuwe uitgave, die in 2020 op de markt kwam, is die voor groep 7/8, wat in België het vijfde en het zesde leerjaar is.
Het programma leert kinderen om te weten welke breinkrachten ze inzetten bij bepaalde taken. Als ze weten waar hun vaardigheden liggen die ze nog moeten trainen, gaan ze ook bewuster om met wat ze nog moeten trainen en waar ze al sterk in zijn.

Welke executieve functies zijn er?

• Werkgeheugen = onthoud – en doekracht
• Flexibiliteit = buigkracht
• Responsinhibitie = stopkracht
• Planning en organisatie = plan- en regelkracht
• Timemanagement = tijdkracht
• Emotieregulatie = gevoelskracht
• Volgehouden aandacht = aandachtskracht
• Doelgericht doorzettingsvermogen = doorzetkracht
• Taakinitiatie = startkracht
• Metacognitie = spiegelkracht

Je ziet dat de breinkracht termen van de methode vaak al heel erg duidelijk maken waar het nu echt over gaat. Enkel spiegelkracht heeft denk ik nog wel wat extra uitleg nodig. Metacognitie gaan over het reflecteren over je eigen werk. Het is eigenlijk kritisch naar je eigen werk kunnen kijken.

Spellenlijst

In het boek breinhelden zit een heel bruikbare lijst van spellen voor de leeftijd waar je mee aan de slag gaat. Bij de lijst staan de breinkrachten vermeld die je gebruikt bij een bepaald spel.
Elke breinkracht heeft een bepaald tekentje. Een mooie tip is om deze breinkrachten op de speldozen te maken of je sortering zo te maken per breinkracht. Op die manier kan je kinderen ook overtuigen om spellen te kiezen van die breinkrachten die ze nog moeten trainen.

Lees ook: de verborgen waarde van smartgames

Bijlagen en downloads

Het hele programma is opgedeeld in 20 onderdelen die stap voor stap worden uitgelegd. Downloads en bijlagen zitten in het boek zelf en kan je ook online vinden.
Deze methode is zeer laagdrempelig en bruikbaar.

Ook in coachingtrajecten dit boek worden ingezet. Je kan er dan bepaalde activiteiten uit selecteren die bij een bepaald kind heel nuttig kunnen zijn.

Specificaties – breinhelden

Titel: Breinhelden
Ondertitel: doordacht werken aan executieve functies
Uitgeverij: Bazalt educatieve uitgaven.
Aantal pagina’s: 190
Jaar van uitgave: 2020

Pinnen voor later