Perfectionisme: wanneer wordt dat een probleem?

Hoogbegaafde (en hoogsensitieve) kinderen hebben vaak een perfectionistisch kantje.
Dat hoeft op zich geen probleem te zijn, want ‘het goed willen doen’ wordt normaal gezien ook beschouwd als iets positief! Maar het kan ook echt helemaal de verkeerde kant opgaan en dan is het uiteraard wel een probleem! Hou je kind dus goed in het oog als het aankomt op perfectionisme!

Perfect

Wat is perfect? Zo goed dat het niet te overtreffen is… Maar hoe vaak komt dat echt voor? Bestaat het perfecte huis, de perfecte outfit of de perfecte tekening? Dat is uiteraard subjectief.
Hoe komt het dan dat perfectionisme zo vaak voorkomt bij hoogbegaafde kinderen? Voor een stuk is dat aanleg. Ze zijn vaak gewoon in staat om zo ver door te denken dat een meer perfecte oplossing een mogelijkheid is om te bereiken.

Wanneer wordt dan perfectionisme een probleem?

Als een kind de lat zo hoog legt dat er faalangst begint te ontwikkelen. Of ze gaan dingen mijden die ook wel eens fout zouden kunnen aflopen, dan wordt perfectionisme wel een probleem.
En uiteraard is net het maken van fouten wel helemaal oké. Want uit je fouten kan je leren! En net dat leren leren is vaak bij hoogbegaafden een ding. Want hoe leer je ‘leren’ als de meeste dingen gewoon vanzelf gaan?

Hoe zit het bij onze zoon?

Als je zijn kamer binnenkomt zal je echt niet denken dat hij een perfectionistisch kantje heeft! Het ziet er altijd ontploft uit, behalve als de hulp net is geweest! (En ik probeer hier en daar wel wat te fatsoeneren zonder ‘zijn systeem’ in de war te brengen.)
Toch heeft hij wel een perfectionistisch kantje. Dat zit hem vooral in het vormen van letters bijvoorbeeld. Als de juf zegt hoe een letter moet geschreven worden, zal hij er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de letter ook perfect zo wordt geschreven. Daar komt dan vaak doorhalen bij, want de letter was niet helemaal zoals het hoorde!

Lees ook: waarom je zoon helpen zijn paspoort te tekenen een stom idee is

Toetsen bespreken met hem

Als hij toetsen mee naar huis krijgt, dan bespreek ik met hem de fouten die hij heeft gemaakt. Dat gaf in het begin echt gedoe. Hij begreep toen niet zo goed waarom ik dat wilde doen. Hij zag het als hem met de neus op de feiten drukken. Want hij wil geen fouten maken en toch, door de chaos in zijn hoofd, maakt hij ze wel. Hij vindt dat zelf super erg, dus toen ik dan ook nog kwam ‘zeuren’ over zijn fouten, vond hij dat echt héél erg vervelend.

 

Lees ook: Het belang van mindset + groeimindset kaarten printables

Ik heb echt moeten drukken op het feit dat het helemaal niet erg was dat hij fouten had gemaakt! Het ging niet over de fouten op zich, wel over wat je eruit kan leren!

Fouten maken blijft wel een ding

Als je hem nu wijst op iets wat hij anders had kunnen doen, dan voelt hij zich vaak nog aangevallen. We moeten dan steeds verduidelijken dat het geen persoonlijke aanval is, maar een tip voor hem om sommige dingen die fout lopen te vermijden in de toekomst! En weer moeten we op het hart drukken dan fouten maken oké is!

Lees ook: Last van hoogbegaafdheid.

Het meisje dat nooit fouten maakte – boekentip

In de klas en ook thuis is het belangrijk om een ‘growth mindset’ te stimuleren. Dat klinkt voor mensen die totaal niet thuis zijn in het onderwijs misschien moeilijk in de oren. Maar het komt gewoon neer op het feit dat je kinderen moet leren dat fouten maken oké is. Dat je net uit je fouten veel kan leren en dat de weg ergens naartoe vaak belangrijker is dan het resultaat.

Uitgeverij Bazalt

Uitgeverij Bazalt heeft een reeks van bijzondere kinderboeken. Het zijn boeken die in de klasbibliotheek vaak echt niet mogen ontbreken en ook thuis een meerwaarde kunnen bieden. Een van hun laatste nieuwe boeken is het boek over Isabella: “Het meisje dat nooit fouten maakte.”

Het verhaal – Het meisje dat nooit fouten maakte

Isabella is de perfectie zelf. Ze heeft, echt waar, nog nooit een fout gemaakt! Maar dan op een gegeven moment maakt ze ‘bijna een fout’. Ze kan niet stoppen met denken aan die ‘bijna fout’.
Ze is wel ‘het meisje dat nooit fouten maakte!’
Ze kan toch echt geen fout gaan maken?!

Mijn mening

Ik ben een softie hè, en zeker als dingen herkenbaar zijn, dan zit ik al snel met tranen in mijn ogen! Het is echt een prachtig boek. Het is zo’n bewustwording voor kinderen! Je hoeft niet alles meteen goed te doen, je hoeft zelfs niet alles goed te doen. Want dingen fouten doen, dat kan ook gewoon héél leuk zijn!
Isabella maakt in het boek een mindset shift. Kinderen gaan het zich echt kunnen voorstellen!
In het boek staat ook een linkje waarop je het lesplan kan downloaden. Voorlopig staat er nog niets, want het boek is nog te nieuw en het lesplan zou pas ergens in de loop van juli worden geplaatst! Maar het komt zeker! Altijd handig om er ook echt mee aan de slag te gaan in de klas!
‘Het meisje dat nooit fouten maakte’ is naar mijn inziens een echte aanrader voor leerkrachten die rond een groeimindset willen werken in de klas. Maar ook voor ouders van kinderen die neigen naar faalangst, waarbij het perfectionisme de kop op steekt, een echte must-have!

Gegevens “Het meisjes dat nooit fouten maakte”

Het meisje dat nooit fouten maakte
Mark Pett en Gary Rubinstein
Illustraties: Mark Pett
ISBN: 978-94-6118-252-4
Te koop via deze link voor 14,95 

Andere mindset boeken op mijn lijstje kan je hier vinden. 

Pinnen voor later:

Het boek werd opgestuurd ter review – Het artikel is wel mijn eerlijke mening.