Is opvoeden zonder straffen en belonen een utopie?
Mijn kinderen zijn op zijn zachtst gezegd pittig. Ze hebben sterke karakters, zijn super gevoelig en weten wat ze willen. Onze oudste dochter kon zich als tweejarige krijsend op de vloer gooien, vaak wisten we dan totaal niet waarom ze dat deed. Als onze zoon denkt te weten dat hij gelijk heeft, geeft hij niet af en blijft hij doordrammen… Al héél erg snel leerden we dat bij hem roepen of boos worden gewoon niet werkt. Hij werd dan héél erg verdrietig, hij was écht gekwetst. Je leert als ouder je kinderen beter kennen en je zoekt naar manieren die werken en roepen werkt écht niet. Bij onze oudste dochter trouwens ook niet, zij wordt dan enorm kwaad en met haar kan je dan echt niets meer aanvangen, tot ze terug kalm is. Andere mensen geloven dat amper als ik deze dingen vertel, want ‘Jullie hebben toch zo’n flinke kinderen!’ Vorig weekend was ik op een studiedag rond hoogbegaafdheid en daar werd de opvoedstijl ‘Positive discipline’ naar voor gebracht. Het was een korte introductie, maar de ouders die het al aan het gebruiken waren stroomden over van enthousiasme. Opvoeden zonder straffen en belonen… kan dat dan? Is dat dan geen utopie?
De flap van het boek maakte indruk.
Ik sloeg de flap van het boek van Jane Nelson open. Deze Amerikaanse psychologe had zelf zeven kinderen en was op zoek gegaan naar een ‘andere’ manier om het in huis vlotter te laten lopen. Zo ontstond Positive discipline: de opvoedstijl zonder straffen en belonen. Op de flap staat een prachtige quote:
“Waar halen we het rare idee vandaan dat om kinderen het beter te laten doen, ze zich eerst slechter moeten voelen.”
En dat zinnetje deed me wel wat. Want dat is iets waar ik als leerkracht ook van overtuigd ben. Je komt met kinderen veel verder als ze zich goed voelen…
En het ging verder: fouten zijn een mogelijkheid om te leren. Hallo groei mindset! Heb vertrouwen in je kinderen, richt je op verbetering en niet op perfectie. Wees vriendelijk en vastberaden. En nog een hele mooie: “Never do for a child what a child can do for himself”.
En grappig genoeg herkende ik daar wel een aantal dingetjes in. Onze kinderen ‘mogen’ echt heel veel zelf doen, uiteraard in de mate van het mogelijke en met de veiligheid in acht genomen. Maar we hadden hier in huis al door dat die autonomie enorm belangrijk was, dus hebben we dat al aangepast in onze opvoeding.
Schuldig gevoel
Met mama die herstellende is van een burn-out en echt te veel geroepen heeft, is het niet altijd makkelijk! Vorige week nog had ik slaande ruzie met mijn oudste dochter. Het was een echte machtsstrijd geworden en ik herkende weer bijna die tweejarige die zich op de grond ging smijten. Deze keer werd het echter krijsen, heel boos kijken, huilen, slaan met de deuren en stampvoetend weglopen. Pffff – wat een gevoel van falen zeg. Het was dubbel, want uiteraard door die burn-out is mijn lontje korter. Maar dat was zo hard niet hoe ik het had willen doen!
Toen ik vrijdag naar mijn bureau ging, lag er op mijn tafel een hele mooie tekening: ‘Ik heb spijt van alles, mama’ – *slik*
Op donderdag, toen ik de hele dag weg was, had ze die gemaakt en op mijn bureau gelegd.
En weer kwam het besef dat dit anders moet kunnen. Zij voelt zich er niet goed bij en ik ook niet! Dus dit moet anders. Misschien is positive discipline dan wel de uitweg voor ons.
Opvoeden zonder straffen en belonen uitproberen.
Ik heb alvast de boek gekocht en heb er eens door gescand. Maar ik denk dat een oudercursus bijna een must is om dit goed aan te pakken. De andere ouders op de studiedag waren zo enthousiast dat het me overtuigde om dit ook eens te proberen. We zullen zien!
In ieder geval pasten we, zonder dat we het wisten, al wel wat dingetjes toen die passen bij positive discipline… Eerst die boek maar eens uitlezen!
Het boek kan je hier bestellen.
Ken jij positive discipline als ouder of leekracht? (Ja, het werkt dus ook in de klas!)
Laat me zeker weten wat jij denkt over deze opvoedstijl.
Take care en tot snel.
Liefs Ilse
8 Replies to “Is opvoeden zonder straffen en belonen een utopie?”
Is dit dan ook niet zoals bij responsief ouderschap? Daar zijn Facebookgroepen over 🙂 mij lijkt het wel wat, maar ook niet altijd makkelijk omdat de meesten van ons autoritair zijn opgevoed denk ik.
Inderdaad, je neemt het mee van thuis hè, je opvoedingsstijl. Responsief ouderschap ken ik dan weer niet. Even zoeken 😊
Ah even gezocht. Het is idd ook zonder straffen en belonen. Ik kende dat onder een andere naam dus…
Hmm. Onze pup hebben we nooit gestraft. Ook weinig het woord ‘nee’ gebruikt, maar in plaats daarvan wachten op het moment dat hij iets positiefs deed en dan uitbundig prijzen. Stoute dingen negeren, geen aandacht aan geven. Pas weer aandacht geven als er iets goed gedaan werd. Dat heeft best geholpen. Onze hond is geen gedisciplineerde hond geworden, maar wel een hond die eerder kiest voor gedrag wat positief uitpakt dan gedrag wat negatief uitpakt.
Is dat een beetje wat er bedoelt wordt? Want natuurlijk werkt dat dubbel voor kinderen!
Ik weet er zelf nog niet genoeg van… eerst de boek helemaal uitlezen.
Hoi Ilse, wat enorm leuk dat je Positive Discipline hebt leren kennen en het boek hebt aangeschaft, ik weet zeker dat je er veel aan zult hebben. Dat weet ik omdat dat bij mij ook is gebeurd 😉
Vaak weten ouders wel dat straffen niet een lange-termijn oplossing is en dat het niet respectvol is tegenover hun kind en ze hun kind geen pijn willen doen, en er vaak spijt van hebben – achteraf. Maar ze kunnen niet anders op dat moment denken ze, of vaker denken we dat niet eens, we doen gewoon… En dat belonen niet werkt omdat je zo in de hand werkt dat je kind alleen nog maar gaat werken voor een beloning, en erger nog een bepaalde houding gaat hebben naar de wereld (zo van, ik heb recht op dat de ander mij beloont voor alles dat ik doe). Hiermee hangt ook nog het probleem samen dat we consequent willen zijn, dus we roepen van alles, dreigen of proberen door slimme strategieën ons kind zover te krijgen dat hij of zij doet wat wij willen… maar dan moeten we het ook in actie omzetten en dat is dan ook weer heel lastig… Kortom, niet handig, niet effectief en niet respectvol, naar je kind niet, naar jezelf niet en ook niet naar de situatie.
Met Posititve Discipline krijgen ouders en leerkrachten achtergronden aangeboden waardoor ze anders naar opvoedsituaties gaan kijken, en leren we heel veel tools die je kunt gebruiken, die echt werken. Heel veel, omdat geen enkel kind hetzelfde is en geen situatie ook niet. Het gaat echt om een verschuiving van perspectief, dat zich zal inzetten bij het lezen van het boek, maar zeer zeker heel erg versterkt wordt door een cursus Positive Discipline.
Dus daar heb je heel erg gelijk in, een van mijn cursisten schreef in een bedankje: “Als je het boek leest dan denk je dat moet ik doen, als je elke week in gesprek zit dan wordt het makkelijker.”
groetjes Neda – Positive Discipline Nederland
Super bedankt voor je uitgebreide reactie. Ik ben echt benieuwd wat het zal geven… 😊