Daar stond ik dan, op de executieplaats in het Fort van Breendonk, voor de zevende of achtste keer, samen met mijn leerlingen, in de kou te staren naar de kogelgaten in de palen.
Elk jaar stond ik daar, het was dé excursie van het tweede jaar bij ons op school.  Elk jaar opnieuw was ik daar, maakte ik ongeveer dezelfde foto’s, in de kou.  De excursie was altijd in februari en de temperatuur onderstreepte telkens de gruwel van het doorgangskamp van de nazi’s tijdens de tweede wereldoorlog, nog net dat beetje extra.

Elk jaar werd de excursie voorbereid met een film zoals “La vita et Bella” of “The boy in the striped pajamas” – elk jaar veegde ik mijn tranen weg.

Elk jaar verbaasde ik me weer wat een indruk de gids maakte op mijn groep veertienjarige pubers.  Hij brulde hen in het Duits toe op de manier van spreken van een SS’er.
Hij vertelde over de gruwel in de folterkamer en het feit dat ‘anders zijn’ je dood betekende.
Ik zag ze slikken, mijn groepje pubers…

Geen enkele keer heb ik ook maar één van hen tot orde moeten roepen, ik wees hen altijd op het plaatje net aan de buitenzijde van het fort:

Maar om de één of andere reden vertelt dat fort op zich al genoeg en voelden ze aan dat zich op die plaats niet gedragen ‘not done’ was.

Excursie “Fort van Breendonk” afgevoerd.

Een paar jaar geleden merkte ik op dat het bezoek aan het Fort van Breendonk niet op de agenda stond en vroeg aan de tafel onder de middagpauze aan mijn collega’s waarom.
Blijkbaar was het afgevoerd, dat jaar dat ik thuis was met loopbaanonderbreking, dus ik heb het juiste verhaal niet meegekregen.  Waarschijnlijk heeft het te maken met de overvolle agenda en/of de prijs – want steeds meer mensen kunnen hun schoolrekening niet betalen…

*zucht* – zo jammer – zo spijtig – want leren doe je echt niet alleen op de schoolbanken! Maar ik begrijp de school ook. Je kan niet alles met een beperkt budget! 

Ik wacht dus geduldig af tot ik het eerste hakenkruis zie verschijnen op één of andere tekening. Ik weet dat het moment gaat komen dat een onwetende puber een ‘cool sign’ ergens ongepast op zal zetten…
En ik weet dat dan mijn vele foto’s van het Fort van Breendonk nog van pas zouden kunnen komen. De foto’s, elk jaar genomen in ongeveer dezelfde setting, in de kou!
De kou die er niet zal zijn op de schoolbanken als ik de foto’s projecteer en die dus het gevoel niet kunnen weergeven.  Het gebrul van de gids kan ik nog niet half benaderen.
De sfeer in de folterkamer kan ik niet in het klaslokaal blazen… maar mijn steentje bijdragen om het allemaal niet te doen vergeten, dat kan ik dus wel….

Take care en tot snel

liefs Ilse